In een vorige nieuwsbrief hadden we het reeds over de zorgvolmacht (zie nieuwsbrief van 10/07/2018). Deze laat u toe een lasthebber aan te stellen om uw vermogen te beheren indien u wilsonbekwaam zou worden.
De zorgvolmacht laat uw lasthebber niet toe niet-vermogensrechtelijke beslissingen te nemen. Voor dit aspect moet u bijkomende formaliteiten treffen. Hieronder vindt u een beknopt overzicht:
Negatieve wilsverklaring
Middels een negatieve wilsverklaring kan u op voorhand verklaren welke onderzoeken of behandelingen niet meer uitgevoerd mogen worden indien wordt vastgesteld dat u wilsonbekwaam wordt. Zo kan u in de verklaring opnemen kunstmatige beademing of reanimatie in dit geval te weigeren. De artsen zijn wettelijk verplicht de wensen van de patiënt te respecteren. Op deze manier legt u de beslissing van uw lot niet in handen van uw familieleden. Een negatieve wilsverklaring is niet onderworpen aan vormvereisten en is onbeperkt geldig. Bij voorkeur bezorgt u de wilsverklaring aan uw huisarts waardoor deze bewaard wordt in uw patiëntendossier.
Positieve wilsverklaring
U kan tevens opteren voor een positieve wilsverklaring af te leggen. In een positieve wilsverklaring opteert u voor uw levenseinde in bepaalde (wettelijk toegelaten) gevallen. Een dergelijke verklaring moet worden opgemaakt volgens het wettelijk voorgeschreven modelformulier. Het formulier is beperkt in de tijd (maximaal vijf jaar). U dient bijgevolg uw verklaring tijdig te hernieuwen. Daarenboven moet het formulier opgesteld worden in het bijzijn van twee getuigen (waarbij minstens één geen materieel voordeel heeft bij het overlijden). U kan de verklaring laten registreren bij het gemeentebestuur (geen verplichting). Uiteraard is het aangewezen om uw behandelde huisarts hierover te informeren zodanig dat dit formulier ook kan worden toegevoegd aan uw patiëntendossier.
Levenstestament
Ten slotte bestaat ook het levenstestament. In België wordt het levenstestament nog niet bij wet geregeld. Bijgevolg is er geen sprake van specifieke vormvoorschriften. U kan opteren om het levenstestament notarieel te laten opmaken. Afschriften van de akten moet u vervolgens verspreiden onder uw vertrouwelingen gezien er geen sprake is van een centraal register.
Ook qua inhoud wordt niets voorgeschreven. Het document is bedoeld om uw verklaringen en wensen te centraliseren. U kan bijvoorbeeld de volgende verklaringen opnemen: bestaan van een positieve en/of negatieve wilsverklaring, verzet tegen orgaandonatie, voorkeur palliatieve zorg, uitvaart, …
Wenst u op voorhand één en ander te regelen voor het geval u (tijdelijk) wilsonbekwaam wordt, dan kan u dit regelen via de zorgvolmacht (vermogensrechtelijk) en wilsverklaringen (persoonlijk).
Auteur: Elise Vercruysse